Poradnia Neurologiczna

Neurologia – dziedzina medycyny zajmująca się schorzeniami obwodowego układu nerwowego i ośrodkowego układu nerwowego. Neurologia i psychiatria są dziedzinami pokrewnymi, a niektóre choroby są domeną zarówno neurologa jak i psychiatry. Neurologia zajmuje się głównie schorzeniami, których podłożem jest proces uszkadzający układ nerwowy, a psychiatria z kolei zajmuje się głównie chorobami, których podłożem jest biochemiczne zaburzenie funkcjonowania mózgu jako całości.

Najczęstsze choroby układu nerwowego:

• – Zakażenia układu nerwowego (np. zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, zapalenie mózgu);
• – Choroby naczyniowe (np. krwotok śródmózgowy, zawał mózgu, przemijający napad niedokrwienny- TIA);
• – Zaburzenia dotyczące płynu mózgowo-rdzeniowego (np. wodogłowie);
• – Guzy (np. oponiaki, glejaki);
• – Urazy układu nerwowego (np. ból neuropatyczny, uszkodzenia popromienne);
• – Urazy okołoporodowe i zaburzenia rozwojowe (np. mózgowe porażenie dziecięce);
• – Choroby genetyczne (np. choroba Wilsona);
• – Choroby mitochondrialne (np. dziedziczna neuropatia nerwu wzrokowego Lebera);
• – Zaburzenia nerwowo-skórne (np. choroba Recklinghausena);
• – Neuropatie obwodowe (np. porażenie nerwu promieniowego);
• – Zespoły otępienne (np. choroba Alzheimera);
• – Ataksje dziedziczne (np. choroba Friedreicha);
• – Zaburzenia ruchowe (np. choroba Parkinsona, choroba Huntingtona);
• – Choroby rdzenia kręgowego (np. jamistość rdzenia);
• – Choroby złącza nerwowo-mięśniowego (np. miastenia);
• – Miopatie (np. dystrofia mięśniowa Duchenne’a);
• – Choroby demielinizacyjne (np. stwardnienie rozsiane);
• – Choroby autonomicznego układu nerwowego (np. rodzinna dysautonomia);
• – Zaburzenia napadowe (np. padaczka, migrena, zaburzenia snu).

Badanie neurologiczne obejmuje:

• – oględziny (typ budowy ciała, stan kości i mięśni, postawy, ułożenia);
• – badanie głowy (ustawienie, ruchomość, kształt i wymiary czaszki);
• – badanie nerwów czaszkowych;
• – badanie kończyn górnych (ułożenie, siła, ruchomość, zborność, odruchy, czucie);
• – badanie tułowia (odruchy brzuszne, ruchomość kręgosłupa);
• – badanie kończyn dolnych (ułożenie, siła, ruchomość, zborność, odruchy, czucie);
• – badanie czucia powierzchownego;
• – badanie chodu;
• – badanie mowy;
• – badanie objawów oponowych;
• – badanie dna oka.

Elementy oceny wyższych czynności korowych w chorobach układu nerwowego:

• – mowa (artykulacja, płynność, rozumienie, powtarzanie);
• – orientacja (w miejscu, czasie, sytuacji osobistej);
• – orientacja odnośnie lewej i prawej strony;
• – pamięć (natychmiastowa, świeża, odległa);
• – ilość posiadanych informacji;
• – czytanie i pisanie;
• – liczenie, umiejętności konstrukcyjne;
• – praksja;
• – gnozja (zdolność do rozpoznawania przedmiotów wzrokiem, dotykiem (brak zdolności to agnozja).

Pełniejsza i dokładniejsza ocena stanu procesów poznawczych dokonywana jest w badaniu neuropsychologicznym, które traktuje się jako badanie dodatkowe. Przesiewowa ocena neuropsychologiczna może być również postępowaniem rutynowym, zależnie od przyjętego modelu pracy w danej jednostce.

Badania pomocnicze układu nerwowego:

• – elektroencefalografia (EEG);
• – elektromiografia (EMG);
• – ultrasonografia dopplerowska tętnic;
• – tomografia komputerowa (CT, KT, TK);
• – tomografia rezonansu magnetycznego (MRI, MR, NMR, MRT);
• – spektroskopia rezonansu magnetycznego;
• – czynnościowa tomografia rezonansu magnetycznego (fMRI);
• – pozytonowa tomografia emisyjna (PET);
• – tomografia emisyjna pojedynczego fotonu (SPECT);
• – badanie płynu mózgowo-rdzeniowego;
• – angiografia;
• – badanie angio-TK i angio-MRI;
• – badanie potencjałów wywołanych;
• – badania rtg czaszki, kręgosłupa;
• – badania biochemiczne, np. stężenia ceruloplazminy;
• – badania genetyczne, np. w kierunku choroby Huntingtona.